Bipolar bozukluk, kişinin ruh halinde aşırı derecede değişikliklere yol açan yükselme ve alçalma dönemleri, yani depresif ve manik olarak tanımlanmaktadır. Bu rahatsızlığa sahip olan bireylerin bir kısmı depresyon durumu ya da maniye daha yatkın olabilir. Bazı kişiler ise her iki duruma da yatkın olabilirler ve bu kişiler iki duygu durumu arasında keskin bir şekilde gidip gelmektedirler. Bu rahatsızlık günümüzde yaklaşık olarak her yüz kişiden %2’sinde görülmektedir. Genellikle 15 ila 35 arasındaki bireylerde ortaya çıkmaktadır. Hem kadınlarda hem de erkeklerde aynı oranda görülmektedir.
Manik depresif bozukluk hastalığına sahip bireyler kendilerini çok iyi hissettikleri bir dönemde aniden içine kapanık ve depresif bir hal alabilirler. İki uçlu duygu durum bozukluğu olarak da adlandırılan bu hastalığa yakalan bireyler günlük hayatlarında keskin iniş ve çıkışlarla karşı karşıya kalabilirler. Günlük yaşamlarında yaptıkları işlerde, okul hayatında, diğer insanlarla ya da aile arasındaki ilişkilerinde bu iniş çıkışlar nedeniyle sorunlar yaşayabilirler.
Bipolar Bozukluk Nedenleri Nelerdir?
Bipolar Bozukluk nedenleri arsında, yapılan araştırmalara göre genetik etkenler yer aldığı gözlemlenmiştir. Genetik olarak bu rahatsızlığa yatkınlığı olan bireyler, sıkıntılı ve stresli bir yaşam bu rahatsızlığa neden olabilir. Ayrıca beyin gelişiminde meydana gelen çeşitli sıkıntılar ya da beyin hücreleri arasındaki iletişimi gerçekleştiren nörotransmitterların, bu hastalığa neden olduğu tahmin edilmektedir.
Yukarıdaki temel nedenlere ek olarak aşağıdaki hastalıklar ve diğer durumlarda bu rahatsızlığa neden olabilir.
- Sigara kullanımı
- Yeterli seviyede bedensel aktiviteler yapmamak
- Kötü ve dengesiz beslenme
- Çeşitli ilaçların yan etkileri
- İş sorunları
- Stresli ve kaygılı yaşam
- Mali sorunlar
- Çevresel etkenler
- Adrenalin, insülin, stres seviyesi ya da kortizol değişikliklerde bu rahatsızlığa yol açabilir.
Bipolar Bozukluk Belirtileri Nelerdir?
Bipolar Bozukluk iki farklı hastalık dönemleriyle ortaya çıkan bir psikolojik hastalıktır. Bu hastalık dönemlerinden birinde taşkınlık (mani), diğer döneminde ise çöküntü (depresyon) hali vardır. Birbirlerine zıt gibi görünen bu durumlar hastalık dönemlerinde hafif ya da aşırı seviyelerde seyredebilir. Bu hastalık dönemleri dışında ise hasta birey tamamen normal bir insan halinde seyreder.
Depresif ve manik dönemlerde olan bireylerde halüsinasyon ve hezeyan gibi çeşitli psikotik belirtiler ortaya çıkabilir. Bipolar Bozukluk belirtileri manik dönem için farklı, depresif döneme göre ayrı seyredebilir.
Mani Bipolar Bozukluk Belirtileri
Manik döneme girmiş olan hastalar son derece neşeli bir duygu durumuna sahiptir. İnsanlarla çok iyi iletişim kurabilir ve çok eğlencelidirler. Ancak aniden sinirlenme olasılıkları oldukça yüksektir. Bu rahatsızlığa sahip olan bireylerin fikir ve görüşlerine karşı çıktığınızda hemen öfkelenebilirler.
Manik dönemdeki bireyler ne kadar neşeli ve eğlenceli olsalar da tüm sosyal durumları bozulmuştur. Bu dönemdeki bireylerin gösterdiği belirtiler şunlardır.
- Uyku ihtiyacında azalma olması nedeniyle ortaya çıkan uyku problemleri
- Çok yüksek duygu durum değişiklikleri
- Artmış enerji sonucunda yerinde duramama
- Konsantrasyonda seviyesinde azalma
- Cinsel istekte meydana gelen aşırı artış
- Normalden daha fazla para harcama
- Kişinin kendi kabiliyetleri ve zekiliği konusunda gerçek olmayan durumlara inanma
- Yargılama durumunda değişiklikler
- Normalden daha fazla düşünme ve daha fazla konuşma isteği
- Normalde yapmayacağı tahrik edici ve uygunsuz davranışlar sergileme
- Alkol ve zararlı madde kullanımında aşırı derecede artış
Bireyler normalde manik dönemde olduklarının farkına varmayabilirler. Ancak belirtiler doğrultusunda bu duruma karar verilebilir. Bu belirtilerin üç ya da daha fazlasına sahipseniz, bu belirtileriniz her gün ortaya çıkmaktaysa veya bir haftadan daha uzun süredir sizlerde mevcutsa manik dönemde olabilirsiniz. Bu nedenle biran önce tedavi olmanız gerekir. Aksi takdirde bu belirtiler daha ciddi problemlere neden olabilir ya da daha uzun süreler sizde seyredebilir.
Depresif Bipolar Bozukluk Belirtileri
Depresif dönemde olduğunuzu gösteren belirtiler şunlardır.
- Sürekli olarak umutsuzluk ve karamsarlık durumu
- Durmadan üzgün, endişeli ya da mutsuz hissetme
- Yaşadığınız hayattan ya da genel olarak yaşamdan zevk almama
- Enerji miktarınızda azalma
- Unutkanlığın artması
- Konsantre olmada problem yaşama
- Kendini değersiz hissetme
- İştah değişikliği sonucunda kilo alma ya da verme
- Gün içinde fazla uyku
- Geceleri sürekli olarak uykunun bölünmesi ve uykuya dalmakta güçlük çekme
- Kendini çaresiz hissetme
- İntihar etmeyi ya da ölmeyi düşünmek
Depresif dönemde olduğunuzu anlayabilmek için bu belirtilerden en az beş tanesini aynı anda göstereniz ve en az iki hafta kadar bir sürede bu belirtilere sahip olmanız gerekmektedir.
Bipolar Bozukluk Tedavisi Nasıl Olur?
Bipolar bozukluk tedavisi için ilk olarak uzman psikologlar bipolar testi yaparak tanı koymaya çalışırlar. Daha sonra kişiye özel tedavi süreci planlanır. Akut alevlenme dönemlerinin tedavisi ve koruma tedavisi olarak iki kademeli bir tedavi planı yapılır. Atak tedavisi, modern tıbbın geldiği durum sayesinde başarıyla tedavi edilmektedir. Bu tedavide, hastanın zaman zaman geçirmiş olduğu manik ve depresif atakların tedavisi gerçekleştirilir. Koruyucu tedavide de, bu atakların tekrarlanma olasılığının azaltılması, manik ve depresif dönemlere giren hastanın bu dönemleri hafif ve kısa süre atlatması için tedavi uygulanır. Ayrıca tedavi sürecince uzman hekimler sizlere bipolar bozukluk ilaçları önerebilir.