Telefon bağımlılığı yani tıp dilindeki adıyla Nomofobi son günlerde insanları etkisi altına alan psikolojik bir rahatsızlıktır. Nomofobi, insanları cep telefonlarından ayrı kaldıklarında paniklemesine yol açan, ümitsizliğe düşüren ve diğer insanlarla ilişki kurmasını etkileyen bir durumdur. Ayrıca bu durum insanların işlerine odaklanamamasına ve sorumluluklarını yerlerine getirmemelerine neden olur. Bu nedenle de insanların günlük yaşantılarını ve sağlıklarını ciddi şekilde etkiliyor.
Akıllı telefon kullanıcılarının yaklaşık olarak %58’i telefonlarını kontrol etmeden bir saatten fazla duramıyor. Ayrıca bu oran genç yetişkinler olarak ifade edilen 18 – 24 yaş aralığındaki bireylerde %68 civarına çıkıyor. Yapılan araştırmalara göre yeni uyanan insanların %79’u ilk 15 dakika içinde telefonlarını inceliyor. Buna ek olarak insanların telefon kullanım süreleri ortalama olarak 4,5 saat olarak hesaplanmıştır. TUİK verilerine göre Türkiye nüfusunun yarınsından fazlası herhangi bir sosyal medya üyeliği var ve aktif olarak kullanıyor. Araştırmalardan elde edilen verilere göre Türkiye nüfusunun hiçte azımsanmayacak kadarının telefon bağımlısının olduğu anlaşılıyor.
Telefon Bağımlılığı Nedir?
Telefon bağımlılığı genellikle teknoloji bağımlılığı altında incelenmektedir. İnsanların normalden daha yoğun kullanılması ve kullanılmadığı durumlarda çeşitli problemlerle karşılaşılması durumudur. Telefonu yanında olmadığında kendini huzursuz hisseden, telefonu olmadan gününü geçiremeyen, her an her saniye telefonunu kontrol etmek isteyen insanlarda telefon bağımlılığından söz edilebilir.
Temel olarak telefon bağımlılığının nedenleri incelendiğinde telefonun kendisi bağımlığına neden olmaz. Ancak telefon içinde yer alan sosyal medyalar, mobil oyunlar, SMS ve Mail uygulamaları gibi çeşitli durumlar telefon bağımlığına neden olur.
Telefon Bağımlılığı Nedenleri Nelerdir?
Telefon bağımlılığı uluslar arası sağlık örgütleri tarafından bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Genellikle sosyal medya ve mobil oyunların popülerliğinin giderek artması bu rahatsızlığın ortaya çıkmasında oldukça etkilidir. Bu bağımlığının nedenleri insandan insana değişiklik gösterse de genellikle aşağıdaki nedenlerden dolayı ortaya çıkar.
- İnsanlarla yüz yüze iletişim kurmada yetersizlik
- Kendilerine olan güvenlerinde problem olması
- Yeni çıkan teknolojileri hemen deneme isteği
- Sosyal medya aracılığıyla kurulan ilişkilerin ve iletişim daha cazip gelmesi
- Artık günümüzde neredeyse her şeyin telefonlar üzerinden halledilebiliyor olması
- Sosyal medya platformlarından gerçekleşen beğenilme ve takip edilme isteği
- Depresyon ya da kaygı bozuklukları gibi çeşitli psikolojik sorunlar
- Utangaç insanların yüz yüze iletişim kurarken yaşadıkları sıkıntılarla, mesaj ya da mail yoluyla kuracakları iletişimlerde karşı karşıya kalmamaları
- Gerçek hayattaki arkadaşlarının ya da tanıdıklarından sosyal medyada ya da mobil oyunlarda oluşu
Telefon Bağımlılığı Belirtileri Nelerdir?
Yetişkin bireyler kendilerinde telefon bağımlılığı olup olmadığını öğrenmek ve buna göre tedbirler almak isteyebilirler. Ayrıca ebeveynler de çocuklarının teknoloji bağımlısı olup olmadığını öğrenmek isteyebilirler. Aşağıdaki belirtiler bir kişide telefon bağımlığının olup olmadığı hakkında bilgiler verebilir.
- Her an her saniye telefonu kontrol etme
- Diğer insanlarla iletişim halinde olsa bile sürekli olarak telefonla meşgul olma
- Telefonunu bir yerde unuttuğunda ya da telefonsuz kaldığında sinirlenme, öfkelenme, iletişim kurmama gibi yoksunluk belirtileri gösterme
- Telefonsuz kaldığını kendini hasta gibi hissetme
- Günlük sorumluluklarını yerine getirme de, işindeki verimde ya da derslerindeki başarılardaki düşüşler
- Sosyal yaşantıdan kaçınma
- Telefonu fazla zaman ayrılması sonucunda uykusuz kalma ya da yemek yememe
Yukarıdaki durumlardan birden fazla sizlerde de mevcutsa telefon bağımlılığınız olabilir. Bu nedenle kesin teşhis konulabilmesi ve tedavi olmanız için uzman psikologlara başvurarak yardım almalısınız.
Telefon Bağımlılığından Kurtulmak İçin Neler Yapılmalı?
Genellikle çocuklarda gözlemlenen bu problemler artık yetişkinlerde de gözlemlenmeye başladı. Bu durum ilerleyen süreçlerde daha ciddi sağlık problemlerine ve insanların özgüvensiz bireyler haline gemlerine yol açıyor. Bu nedenle telefon bağımlılığı olan bireylerin biran önce bu durumlardan kurtularak normal yaşantılarına dönmesi gerekir.
Telefon bağımlığından kurtulmak için basit ve etkili yöntemler yer almaktadır. Bu yöntemlerden yardım almak için psikologlara ya da pedagoglara başvurabilirsiniz. Uzmanlarda sizlere bilişsel davranışçı terapiler ya da farkındalık yöntemleriyle yardımcı olabilirler.
Telefon bağımlığından kurtulmak için sizlerde kendi başınıza bazı yöntemleri uygulayabilirsiniz. Bu yöntemlere şunları örnek verebiliriz.
- Telefonlarınızın bildirimini kapatabilirsiniz. Bu şekilde her an telefonunuza bakma ihtiyacınızı engelleyebilirsiniz.
- Telefon kullanırken telefonda geçirdiğiniz zamanı size gösteren uygulamaları kullanabilirsiniz.
- Telefonda yer alan gereksiz uygulamaları silebilirsiniz
- Telefon olmadan arkadaşlarınızla ya da ailenizle sosyalleşebilir ve aktiviteler yapabilirsiniz.
- Yemek yediğiniz ya da uyuduğunuz ortamlara telefonunuz sokmamak, oyun oynuyorsanız oynadığınız süreyi kısıtlamak gibi yöntemlerde bağımlıktan kurtulmanıza yardımcı olabilir.