Uyurgezerlik, insanların uyku dalmasından sonraki birkaç saat içinde görülmektedir. İnsanlar bu esnadan yataklarından kalkarak yürüyerek ev içinde ya da kapıdan dışarı çıkarak dolaşmaya başlarlar. Genellikle çocuklarda ortaya çıkan bu rahatsızlık ilerleyen yaşlarda kendiliğinden ortadan kalkar. Az rastlanan bu durum genellikle bir hastalık ya da hastalığın habercisi değildir ve tedavi gerektirmez. Ancak bu durum kendiliğinden geçmezse ve sürekli olarak tekrar ederse bu durumun altında yatan bir uyku bozukluğu olabilir. Bu nedenle rahatsızlığınız uzun süredir devam ediyorsa ve kendiliğinden geçmiyorsa uzman hekimlere başvurmalısınız.
Uyurgezerlik genellikle uykudan 1 ya da 2 saat sonra derin uyku esnasında ortaya çıkan bir bozukluktur. Bu bozukluk normalde birkaç dakika sürmektedir. Fakat bazı durumlarda bu süre biraz daha uzayabilir. İnsanlar uyurgezer duruma geçtiklerinde kalkıp gözlerini açabilirler ama bakışları donuktur. Bu esnada etrafta dolaşabilir, günlük işlerini yapabilirler ancak etraflarındaki kişilerin farkında olmadıkları için iletişim kurmazlar. Uyandıklarında ise bir zaman kendine gelemezler ve olan bitine hatırlamazlar. Tekrar uyku dalmak istediklerindeyse hiçbir zorluk çekmeden kolaylıkla uyuyabilirler.
Uyurgezer olan insanlar gece dolaşmaya başladıklarında tuvaletlerini tuvalet yerine başka ortamlara yapabilirler. Evden dışarı çıkarak dolaşabilir, araba kullanabilir ya da daha tehlikeli davranışlar yapabilirler. Bu esnada onları uyandırmaya çalıştığınızda size karşı şiddet uygulayabilirler. Bu nedenle bu rahatsızlığa sahipseniz ya da yakınlarınızdan birinde bu rahatsızlık varsa kişinin zarar görmemesi için kaza ve yaralanmalara karşı önlemler almalısınız.
Uyurgezerlik Neden Olur?
Uyurgezerliğin nedenleri tam olarak saptanamamıştır. İlk başlarda bu rahatsızlığın, insanların rüyalarında gördükleri olayları dışarıya yansıttığı düşünülmekteydi. Ancak yapılan araştırmalar sonucunda bu durumun uykunun ilk zamanlarında ortaya çıktığı saptandı. İnsanlar uykularının ilk zamanlarında rüya görmedikleri için bu düşünce güvenirliğini yitirdi. Bu araştırmalar sonucunda rahatsızlığın ortaya çıkmasında etkili olabilecek bazı nedenler saptandı. Uyurgezerlik nedenleri şu şekilde sıralanabilir.
- Bebeklik döneminde ya da küçük yaşlarda çocukların sürekli olarak geceleri uyandırılması
- Uzun süredir yaşanan uyku bozukluğu
- Vardiyalı çalışma şekli
- Çocukluk dönemlerinde ortaya çıkan bu problemin en önemli nedenlerinden biride migren hastalığıdır.
- Depresyon, endişe bozuklukları gibi çeşitli psikolojik rahatsızlıklar
- Çeşitli kişilik özellikleri
- Psikolojik tedavileriniz için kullandığınız psikiyatri ilaçları
- Yaşlılıkla birlikte ortaya çıkan beyin hastalıkları
Uyurgezerlik Belirtileri Nelerdir?
Uyurgezerlik belirtileri şu şekilde sıralanabilir.
- Uyurgezer durumundaki insanların gözleri tam açıktır ve bakışları sanki bir noktaya sabitlenmiş gibidir.
- Yüzlerinde herhangi bir mimik ya da çeşitli ifadeler yer almaz
- Onlarla iletişime geçmeye çalıştığınızda sizlere hiçbir şekilde cevap vermezler. Ya da sizin bahsettiğiniz veya sorduğunuz sorulardan bağımsız bir şekilde cevaplar verirler.
- Çevrelerindeki insanları ve eşyaları algılayamadıkları için dikkatsizce davranışlar sergileyebilirler.
- Yatakta uyurlarken bile gözleri açık durabilir.
- Uyandırıldıklarında sarhoş gibi davranışlar sergileyebilirler.
- Uyurgezer olarak yaptıkları ve konuştukları hakkında hiçbir şey hatırlamazlar.
Uyurgezer Bireylerin Sergiledikleri Davranışlar Nelerdir?
Uyurgezer bireyler gece uykularında bilinçsizce çeşitli davranışlar sergileyebilirler. Bu davranışlara şunları örnek olarak verebiliriz.
- Yataktan kalkarak yürüme, dolaşma, ev işleri görme, yatağını düzeltme
- Anlamsız bir yüz ifadesi
- Bu esnada uyandırıldığında hiçbir şeyin farkında olmama ve tepkisizlik
- Yemek yeme ve içecekler içme
- Telefonda görüşme yapma
- Sorulan sorulara anlamsız cevaplar verme ya da hiç cevap vermeme
- Evden dışarı çıkarak işe gitme ya da araba sürme
- Bazı durumlarda çevrelerindeki insanlara ya da dışarıdaki insanlara zarar verme
Uyurgezerlik Tedavisi Nasıl Olur?
Uyurgezerlik, genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkıp ergenlik dönemine gelindiğinde kendiliğinden ortadan kalkan bir durumdur. Bu nedenle çoğu zaman herhangi bir tedaviye gerek yoktur. Ancak uyurgezer haldeyken bireyin zarar görmemesi için güvenlik önlemlerinin alınması iyi olacaktır. Bu nedenle çevrenizdeki eşyaları ve nesneleri ona göre dizayn etmelisiniz. Ya da sivri yerlere çarparak yaralanmaları önlemek için bu noktaları koruma altına almalısınız. Ayrıca kişinin dışarı çıkmasını engellemek için kapıyı kilitlemelisiniz.
Somnambulizm problemi ergenlik dönemine geldiğinde kendiliğinden ortadan kalmamışsa ve sürekli olarak tekrar ediyorsa tedavi için uzman hekimlere başvurulmalıdır. Uyurgezerlik tedavisi için uzman hekimler ilk olarak bu rahatsızlığa neyin neden olduğunu araştırır ve nedene göre uygun tedavi yöntemleriyle bu hastalığı kolaylıkla tedavi edebilirler. Bunun için psikolog ya da pedagog doktorlarına başvurabilirsiniz. Size en yakın ve en uygun uzman hekimleri bulabilmek için Doktorya adresini ziyaret edebilirsiniz.