Narsisizm, toplumdaki çeşitli bireylerin yükseltilmiş özgüvenleri nedeniyle sürekli olarak kendilerini diğer insanlardan üstün gördükleri bir kişilik bozukluğudur. Narsistik kişilik bozukluğu ile karşı karşıya olan bireyler genellikle yükseltilmiş özgüven ve kendilerine besledikleri hayranlıkla hayatlarını sürdürmeye devam ederler. Bu durumla karşı karşıya olan bireyler genellikle benmerkezci kişilik özelliklerine sahiptirler. Ayrıca empati yoksunluğu, kendi kişiliğini çok fazla abartma, başarıya ya da güce bağımlılık gibi belirtiler gösterirler.
Narsistik kişilik bozukluğu, insanların kendinden başka kimseyi beğenmemesine, diğer insanlara karşı sürekli kibirli davranmasına, küçük ve hor görmesine yol açan psikolojik bir hastalıktır. Kişilik bozuklukları arasında yer alan bu durumla karşı karşıya olan bireylerin bu belirtileri göstermesinde en önemli etken kişinin kendini yetersiz hissetmesidir. Bu nedenden dolayı da sürekli olarak kendini diğer insanlardan üstün görürler, kendilerini çok fazla beğenirler ve çevrelerindeki insanlarında bu şekilde düşündüklerini sanırlar. Bu nedenle de çevrelerindeki insanlara düşüncelerini ve fikirlerini empoze etmeye çalışırlar. Ancak bu insanlardan tarafından engellenmesi ya da bekledi tepkileri alamaması bireyin içine kapanmasına, utanmasına, sinirlenmesine ve öfke nöbetleriyle karşı karşıya kalmasına neden olabilir.
Narsist özelliklere sahip olan bireyler yakın ilişkilerinde ve arkadaşlarıyla ilişkilerinde ilk zamanlarda mükemmel gözükebilirler. Çünkü sevilen, başarılı ve özgüvenleri yüksek kişilik yapısı sergilerler. Ancak en ufacık bir sorunda ya da başarısızlıkta çevrelerindeki kişileri suçlama başlarlar ve çeşitli problemlere yol açarlar. Bu durum evlilikte de geçerlidir. Bu kişiler eşlerinin değersiz hissetmelerine, yetersizlik duygusuna kapılmalarına ve yalnızlaşmaları için üstünlük kurmaya çalışır. İlişkilerini emir komuta zinciri içinde gerçekleştirdikleri için her istediklerinin yerine getirilmesini isterler. Bu istekler yerine getirilmediğinde ise agresif, saldırgan ve öfkeli davranışlar gösterebilirler. Karşısındaki kişi eşi, arkadaşı ya da aile fertlerinden biri olsa da kim olduğu fark etmez. Bu nedenle Narsistik kişilik bozukluğu ile karşı karşıya olan bireylerin biran önce psikologlara başvurarak yardım almaları gerekir.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Nedenleri Neler?
Narsistik kişilik bozukluğu nedenleri henüz tam olarak bilinmemektedir. Genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan bu rahatsızlık, genellikle çocukluk dönemlerinde bireyin yetiştirilme tarzı, aile fertlerinin çocuğa karşı tutum ve davranışları gibi çeşitli etkenler bu sorunun ortaya çıkmasında etkilidir.
Erken çocukluk döneminde çocuğun çeşitli özellikleri ya da yeteneklerinin çok fazla abartılması, bu durumlara karşı çok fazla ilgi ve alaka gösterilmesi ilerleyen süreçte kişilik bozukluklarıyla karşılaşmasına yol açabilir.
Çocukluk döneminde aile fertlerinin çocukla yeterince ilgilenmemesi, çocuğu sürekli olarak ihmal etmeleri, şefkat gösterilmemesi gibi çocuğun sevgi ve ilgiden mahrum bırakılması da ilerleyen süreçlerde bireyin narsistik kişilik özellikleri göstermesine yol açabilir.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Benmerkezci, kibirli ve diğer insanlara üsten bakan insanlar genellikle narsistik kişilik özellikleri gösterirler. Ayrıca bazı narsistik kişilik bozukluğu belirtileri şunlardır.
- Bu bireyler kendilerini yapılan tüm eleştirilerin üstünde görürler
- Manipüle edici davranışlar sergilerler
- Diğer insanları kendi çıkarları için kullanabilirler
- Kendileriyle aynı statüye sahip bireylerle arkadaşlık kurmak isterler. Ancak bu durumda bile kendilerini daha üstün görmeye devam ederler
- Sürekli olarak kendi yeteneklerinden ve başarılarından abartarak bahsederler
- Sürekli olarak kendilerinin haklı çıkması için gerekli ortamı oluşturarak onaylanmaya çalışırlar
- Çevrelerindeki insanlardan tarafından sürekli övülmek isterler
- Diğer insanları yeteneksiz, başarısız ve kendilerinden daha az zeki olarak görürler
- Diğer insanların kendilerine hizmet etmesi gerektiğini düşünürler
- Kendilerini toplumun bir parçası olarak görseler dahi toplumda ayrıcalıklı bir konumda olduklarını savunurlar
- Dışarıya karşı ne kadar özgüvenli olarak kendilerini lanse etseler de genellikle özgüvenleri düşük ve kırılgandırlar.
Narsistik Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Narsistik kişilik bozukluğuyla karşı karşıya olan bireyler çeşitli sorunlarını düzeltmeye yönelik herhangi bir çaba ya da çalışma için aşırı direnç gösterirler. Bu kişiler ortada bir suç varsa bu suçun sorumlusu olarak hep başkalarını görürler. Bunun için bireyi psikolojik rahatsızlığı olduğuna ikna etmek oldukça zorudur. Ancak bireyin tedavisi gerçekleştirilmezse hasta bireyin sosyal yaşantısı, aile hayatı, işi oldukça ciddi şekilde etkilenebilir. Ayrıca kendileriyle birlikte çevrelerindeki insanlarında yaşantılarını etkileyebilirler. Bu nedenle hasta bireyin hastalığını kabul etmesi ve tedavi olması gerekir.
Psikologlar ya da çeşitli uzmanlar bu hastalığın tanısı için bireyin hastalık geçmişini, sergiledikleri belirtileri inceler. Ayrıca Narsistik Kişilik Bozukluğu testi gibi çeşitli testlere de başvurabilir. Daha Narsistik kişilik bozukluğu tedavisi için çeşitli yöntemlerle bireye yardımcı olabilirler. Hasta bireye uygulanacak olan tedavi ve terapiler ile bireyin sosyal, aile ve iş hayatı, ikili ilişkileri gelişimi ve olumlu yönde etkilenmesine yardımcı olunur.