Travma sonrası stres bozukluğu, travmatik bir yaşantı sonuncuda orta çıkan ruhsal bir hastalıktır. Travmatik yaşantılar, bireyin kendisinin ya da başkalarının hayatını ve güvenliğini tehdit eden aşırı tehlikeli ya da korku veren durumlardır. Bu durumlara doğal afetler, kazalar, yaralanmalar, ölümler, savaşlar, çeşitli hastalıklar, cinsel şiddet gibi olaylar örnek olarak gösterilebilir.
İnsanların çoğunluğu travmalarla karşı karşıya kaldığında belirli bir zaman geçtikten sonra çektiği açıları ve olumsuzlukları unutur ve normal hayatına devam eder. Ancak bazı insanlarda bu olayları uzun süreler boyunca atlatamaz ve bu durumların etkisi altında kalır. Zaman zaman geçirdikleri travmaları hatırlarlar ve bunun sonucunda sterse girerek çeşitli problemlere neden olabilir. Bu nedenle travmanız varsa ve üzerinden zaman geçmesine rağmen hayla bu travmaların etkisinde kalıyorsanız, uzman bir psikoloğa başvurarak yardım almanızı tavsiye ederiz.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
İnsanlar travmalarla karşı kaldıklarından belirli bir süre geçmesine rağmen hayla bu travmaların etkisi altında kalıyorsanız tedavi için yardım almalısınız. Travma sonrası stres bozukluğu belirtileri şu şekilde sıralanabilir.
Travmayı Tekrar Yaşama
İnsanlar karşı karşıya kaldıkları travmaları zaman ilerledikçe değişik şekillerde tekrar yaşayabilirler. İnsanlar travmatik olayları zihinlerinde canlandırarak yeniden o travmayı yaşarlar. Bu durumda insanların yoğun duygular ve bedensel tepkiler vermesine yol açar. Ayrıca travmatik olaylar hatırlanmasına neden olan uyarılar, insanların bu durumu tehdit olarak algılamasına bunun sonucunda da çeşitli tepkiler vermesine neden olur.
Travmatik Olaydan Kaçınma
İnsanlar travmatik bir olayla karşılaştıklarında ve bu durumu atlatamadıklarında, travmatik olayın gerçekleşmesinde etkili olan insanlar, mekânlar, olaylar ve duygular gibi çeşitli durumlardan kaçınmaya çalışırlar. Örneğin bir kişi geçirdiği trafik kazası sonucunda travma yaşadığında bir daha arabaya binmek istemez ya da trafiğe çıkmaz istemez. Çünkü arabaya bindiğinde ya da trafiğe girdiğinde yaşamış olduğu travmatik olayı hatırlayacağını ve aynı olayı tekrar yaşacağını düşünür ve strese girer.
Sürekli Olarak Kendini Tehdit Altında Hissetme
Travmatik olaydan sonra uzun bir süre geçmesine rağmen bazı insanlar, herhangi bir travmatik durum söz konusu değilken, yaşadıkları travmatik olayın tekrarlanacağı düşünerek kendini tehlike altında hisseder. İnsanlar bu düşünceyle kapıldıklarındaysa kendilerini daha güvenli ortamlara atmaya ya da alarm durumuna geçmelerine neden olur. Bu durumda sürekli olarak tetikte olurlar ve her an bir tehlike gelip gelmediğini araştırırlar.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur?
Travma sonrası stres bozukluğu tedavisi, genellikle insanların tamamen iyileşmesi ve bu durumdan kurtulmasıyla sonuçlanır. Bu nedenle bu rahatsızlıkla karşı karşıya olan insanlar biran önce uzman hekimlere başvurarak yardım almaları gerekir.
Travma sonrası stres bozukluğunun tedavisi için uzman psikologlara başvurduğunuzda ilk olarak tanı için uzman hekimler sizlerden Travma sonrası stres bozukluğu testi gibi çeşitli testler isteyebilir. Hastalığın teşhisi konulduktan sonra tedavisi için genellikle psikoterapi yöntemlerine başvurulur. Psikoterapi ile insanlar travmatik olay sonucunda ortaya çıkan duygu ve düşünceleriyle başa çıkmayı, travmatik olayın geçmişte kalan kötü bir anı olduğu hatırlamalarına yardımcı olur. İnsanlar bu sayede bu durumlar başa ederek normal yaşantılarına geri döner.
Tedavi sürecinde travma odaklı bilişsel ya da davranışçı terapi yaklaşımlarına başvurulur ve bu terapiler ilaç tedavileriyle desteklenebilir. Buna ek olarak uzman hekimler göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme yöntemi olarak bilinen EMDR yöntemine de başvurabilir. Her iki yöntemde de insanların travmatik olayın neden olduğu durumlarla başa çıkabilmesine ve normal hayatlarına dönmelerine yardımcı olunur.
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Yaşayan İnsanlara Nasıl Yaklaşılmalı
Travma sonrası stres bozukluğu yaşayan insanların çevresindeki insanlarda bu durumdan etkilenir. Çünkü hasta bireyin göstereceği fiziksel ve ruhsal durumlar sizlerin de bu durumdan etkilenmenize ve çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmanıza neden olacaktır. Bu nedenle hasta bireyle nasıl iletişime geçeceğinizi bilmeyebilirsiniz ya da etkilendiğinizden dolayı iletişime geçip geçmeyeceğiniz karar veremeyebilirsiniz. Ancak hasta bireyin vermiş olduğu tepkilerin anormal bir olaya karşı göstermiş oldukları normal tepkiler olarak kabul etmelisiniz. Bu şekilde hasta bireyi daha iyi anlayabilir ve ona yardımcı olabilirsiniz. Hasta bireyi anlamanız ve tedavi sürecinde ona varlığınızı hissettirmeniz hasta bireyin kendine güvenmesine ve karşılaştıkları olumsuzluklarla daha kolay başa çıkabilmesine yardımcı olursunuz.